Opublikowano Dodaj komentarz

Programy i propozycje wyborcze dotyczące polskiego górnictwa – wybory parlamentarne 2023

Drodzy Czytelnicy, w dzisiejszym wpisie zajmiemy się nieco luźniejszym tematem w postaci przedstawienia programów wyborczych w zakresie energetyki i górnictwa wszystkich ugrupowań politycznych, które zarejestrowały swoje komitety wyborcze na poziomie ogólnopolskim w nadchodzących wyborach parlamentarnych.

 

Zanim jednak przejdziemy do szczegółowej analizy wspomnianych propozycji, powinniśmy wpierw unaocznić sobie największe wyzwania i problemy obecnego górnictwa w Polsce. Przede wszystkim problemy te związane są z zagadnieniami klimatycznymi oraz nierozerwalnie z nimi połączoną transformacją energetyczną, a także zagadnieniami gospodarczymi czy infrastrukturalnymi (np. w postaci sieci przesyłowych) czy też dotyczącymi rentowności określonych przedsięwzięć. Wszystkie te wyzwania stawiane całej branży górniczej pozwalają nam na dokonanie wyodrębnienia katalogu otwartego zagadnień z nimi związanych. Są to, m. in.:

  • Regulacje Unii Europejskiej w postaci pakietu “Fit for 55” zakładającego w pierwszej kolejności redukcję gazów cieplarnianych do 2030 roku, a przede wszystkim osiągnięcie celu neutralności klimatycznej do 2050 roku. Jednak najbardziej interesujące z punktu widzenia polskiego górnictwa węglowego w tym zakresie są tzw. opłaty za emisje polegające mniej więcej na tym, że ten, kto emituje ponad przewidziany próg, płaci.
  • Konieczność wprowadzenia regulacji krajowych ułatwiających obywatelom płynne i realne (możliwie tanie) przejście na źródła odnawialnej energii w krótkim wymiarze czasowym z jednoczesnym uwzględnieniem długiego wymiaru czasowego w postaci zaplanowanej transformacji systemowej.
  • Modernizacja obecnego statusu górników węglowych jako grupy zawodowej. Kwestie programowe takie jak pomoc w przebranżowieniu się czy umożliwienie nabycia nowych kompetencji pozwalających dostosować się do nadchodzących zmian.
  • Modernizacja infrastruktury, a w szczególności sieci przesyłowych i dostosowanie ich do odbioru i redystrybucji nowych źródeł energii.
  • Przygotowanie planu konserwacji, rekultywacji czy rewitalizacji terenów należących do obecnie działających kopalni, które zostaną wygaszone.

Jak do powyższego mają się programy obecnych ugrupowań ubiegających się o głosy obywateli w nadchodzących wyborach? Sprawdźmy sami. 

Program Koalicji Obywatelskiej:

  • konkret 62: Obniżenie kosztów prowadzenia gospodarstw poprzez zapewnienie wsparcia dla inwestycji w biogazownie, farmy fotowoltaiczne oraz pompy ciepła;
  • konkret 82: Powołanie Ministerstwa Przemysłu z siedzibą na Śląsku;
  • konkret 84: Przywrócenie korzystnych zasad rozliczania produkowanej energii dla prosumentów – niższe rachunki za prąd dla inwestujących w fotowoltaikę;
  • konkret 85: Umożliwienie stworzenia 700 lokalnych wspólnot energetycznych generujących własny, tańszy prąd;
  • konkret 86: Złożenie projektu ustawy odblokowującej możliwość rozwoju energetyki wiatrowej na lądzie (zmniejszenie odległości do 500 m) z jasnymi i szybkimi regułami wydawania decyzji o budowie i przyłączeniu. Lokalne społeczności otrzymają 5% przychodów ze sprzedaży energii;
  • konkret 87: Zamrożenie cen gazu w 2024 r. dla gospodarstw domowych i odbiorców wrażliwych na poziomie cen z 2023 r.; 
  • Konkret 88: Przedstawienie szczegółowego planu transformacji energetycznej, która umożliwi ograniczenie emisji CO2 o 75% do 2030 roku. Przyspieszenie rozwoju niskoemisyjnych źródeł energii (OZE i energetyki jądrowej). Opracowanie założenia dla spójnego programu rozwoju energetyki jądrowej oraz precyzyjne określenie sposób jego finansowania.

Program Prawa i Sprawiedliwości:

  • Zwiększenie mocy produkcyjnych polskiej energetyki opartej o atom uzupełniany OZE z rezerwą w postaci energetyki węglowej;
  • Ochrona górnictwa węglowego;
  • Utworzenie narodowej agencji bezpieczeństwa energetycznego, która ma przejąć koszty wytworzenia energii elektrycznej z węgla;
  • Przebudowę systemu infrastruktury energetycznej w sferze prawnej oraz technicznej;
  • Likwidacja ubóstwa energetycznego.

Program Trzeciej Drogi

W przypadku postulatów Trzeciej Drogi dotyczących przyszłości górnictwa, transformacji energetycznej i walki ze zmianami klimatycznymi, to również znajdują się wśród nich jedynie gwarancje, z których tylko jedna dotyczy stricte sektora energetycznego. W skrócie, postulat ten zakłada, że obywatele będą mogli w łatwiejszy sposób produkować energię na własne potrzeby, w myśl hasła: “Mój dom moją elektrownią”, a także będą mogli oni kupować energię bezpośrednio od wytwórcy.

Program Lewicy:

  • Uproszczenie przepisów prawnych dotyczących produkcji energii z OZE;
  • Oparcie mixu energetycznego o atom + OZE;
  • Ustanowienie tańszej taryfy energetycznej;
  • Rozwój programów modernizacji energetycznej gospodarstw domowych;
  • Utworzenie europejskiej unii energetycznej zacieśniające współpracę pomiędzy krajami UE w celu płynniejszego i wydajniejszego przejścia przez transformację energetyczną;
  • Zwiększenie efektywności energetycznej.

Program Konfederacji:

  • Wypowiedzenie warunków Europejskiego Zielonego Ładu;
  • Zawieszenie handlu emisjami (ETS);
  • Urynkowienie OZE;
  • Utrzymanie węgla jako głównego paliwa energetycznego;
  • Budowa źródeł energii opartej na geotermii;
  • Rozwój energetyki jądrowej z budową własnych zakładów produkcji paliwa jądrowego.

Program Bezpartyjnych Samorządowców:

  • Decentralizacja systemu energetycznego;
  • Wykorzystanie drewna jako masowego  surowca do ogrzewania domów;
  • Rozwój energetyki atomowej;
  • Rozwój energetyki wodorowej;
  • Rozwój OZE.

Program Polska Jest Jedna

  • Oparcie polskiej suwerenności energetycznej oraz rozwoju gospodarczego o krajowe zasoby surowców naturalnych: (WĘGLA, ŹRÓDEŁ GEOTERMALNYCH);
  • Powstrzymanie likwidacji polskich kopalń;
  • Uruchomienie nowoczesnych technologii eksploatacji i gazyfikacji węgla;
  • Przywrócenie szkolnictwa górniczego oraz liceów zawodowych;
  • Odtworzenie i budowa nowych kopalń;
  • Przebudowa systemu energetycznego na model PER: Polskiej Energetyki Rozproszonej;
  • Wsparcie samorządów przy budowie i modernizacji lokalnych ciepłowni na odbiór i dystrybucję energii ze źródeł geotermalnych.

W tym miejscu zakończymy. Mam nadzieję, że przybliżyliśmy nieco Państwu programy wyborcze dotyczące energetyki i górnictwa, które zostały zaproponowane przez komitety ogólnopolskie biorące udział w wyborach parlamentarnych. Należy jednak pamiętać, że w większości są to hasła wyborcze, które prawdopodobnie ciężko będzie wprowadzić w życie. Większość z nich nie odzwierciedla bowiem możliwości gospodarczych, czasowych, technologicznych, czy społecznych. Koszty przedsięwzięcia jakim jest transformacja energetyczna idą w miliardy złotych, natomiast polska energetyka w dalszym ciągu jest przestarzała, ma spore braki regulacyjne i techniczne. Ocenę tych kwestii pozostawiamy oczywiście każdemu do prywatnej analizy. Natomiast my zwracamy uwagę, że w kwestii tak strategicznych sektorów jak górnictwo czy energetyka najlepszy byłby oczywiście polityczny konsensus i wypracowanie długofalowej polityki, konsekwentnie realizowanej „ponad podziałami”. Rzecz jasna nie namawiamy na kogo głosować, zachęcamy natomiast do tego, aby w ogóle iść na wybory i oddać głos.

Mgr Michał Krawczyk / 10.10.2023 r.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *